Đã hơn hai năm rồi tôi chưa gặp lại Ba, điều làm tôi nhớ nhất là dáng đi của Ba.
Mùa đông năm đó, bà nội qua đời, Ba
cũng bị mất việc, thật là những ngày khốn khổ, tôi từ Bắc Kinh đến Từ
Châu, định cùng Ba về nhà thọ tang. Đến Từ Châu gặp Ba, nhìn thấy đồ
đạc ngổn ngang đầy sân, lòng lại nhớ đến nội, nước mắt tôi bất giác
tuôn trào. Ba an ủi: “sự tình đã đến nước này, đừng nên đau lòng nữa,
may mà trời không nỡ tuyệt đường cha con mình.”
Về đến nhà bán hết gia sản, Ba trả nợ
cho người ta; còn phải mượn tiền làm ma chay cho nội. Những ngày tháng
này gia cảnh thật là bi thảm. Đám tang nội xong, Ba phải đến Nam Kinh
tìm việc, tôi cũng phải trở lại Bắc Kinh đi học, thế là tôi và Ba cùng
lên đường.
Khi đến Nam Kinh, có bạn hẹn đi dạo
chơi, chúng tôi phải ở lại một ngày; sáng hôm sau đáp thuyền đến Phố
Khẩu, buổi chiều lên xe đi Bắc Kinh. Ba vì bận việc nên nói không thể
đưa tôi, Ba dặn một người bồi phòng quen biết trong khách sạn đưa tôi
ra bến xe. Ba đã dặn đi dặn lại người bồi phòng vô cùng tỉ mỉ, nhưng
rốt cuộc vẫn không yên tâm, sợ người bồi phòng không hết lòng, nên Ba
hơi có chút do dự. Kỳ thực năm đó tôi đã 20 tuổi, đã đi lại Bắc Kinh
vài ba lần, nên không có gì đáng lo cả. Ba do dự một lát, cuối cùng
quyết định đích thân đưa tôi đi. Tôi nhiều lần khuyên Ba đừng đi, Ba
chỉ nói: “không sao, để người khác đi Ba không yên lòng!”
Chúng tôi qua sông, vào đến bến xe. Tôi
đi mua vé, Ba bận kiểm tra hành lý. Hành lý quá nhiều, Ba phải cho
người bốc vác thêm một ít tiền mới có thể qua được. Tiếp đến Ba lại bận
trả giá với chủ xe. Lúc đó tôi thật thông minh quá đáng, luôn cảm thấy
Ba nói chuyện không được nho nhã lắm, nếu mình không tiếp lời vào là
không xong. Nhưng cuối cùng Ba cũng trả được giá, liền đưa tôi lên xe.
Ba chọn cho tôi một chỗ ngồi gần cửa, tôi trãi chiếc áo khoác lông màu
tía Ba may cho lên chỗ ngồi. Ba dặn tôi đi đường cẩn thận, ban đêm phải
khẽ tỉnh một chút, đừng để bị nhiễm lạnh. Kế lại nhờ nhân viên phục vụ
trên xe để mắt đến tôi dùm. Tôi thầm cười sự cổ hủ của Ba, bọn họ chỉ
biết đến tiền, có dặn họ cũng bằng thừa mà thôi! Tôi đã lớn như thế
này, lẽ nào không thể lo cho bản thân mình được sao? Ây da, bây giờ
nghĩ lại, lúc đó sao tôi lại thông minh đến thế!
Tôi bảo Ba: “Ba, Ba về đi!” Ba nhìn ra
ngoài xe, bảo tôi: “để Ba đi mua một ít quýt. Con ngồi yên ở đây, đừng
đi đâu nhé!” Tôi nhìn ra phía ngoài lan can sân ga, ở đó có vài người
bán hàng đang đợi khách. Đi tới sân ga, còn phải xuyên qua con đường
sắt, phải trèo xuống, rồi lại bò lên. Ba thuộc típ người mập, phải đi
con đường như vậy đương nhiên không được tiện cho lắm. Tôi vốn muốn đi,
nhưng Ba không chịu, nên đành phải để cho Ba đi. Nhìn theo tôi thấy Ba
đội chiếc mũ nỉ nhỏ màu đen, mặc chiếc áo khoác màu đen, bên trong là
chiếc áo bông màu xanh đậm, đi một cách khó khăn đến con đường sắt,
chậm chậm trườn người xuống cũng không mấy khó khăn. Nhưng khi đi qua
con đường sắt, Ba còn phải trèo lên sân ga thật không phải dễ dàng. Ba
dùng hai tay bám vào thành phía trên, co hai chân lên; toàn thân hình
mập mạp của Ba nghiêng hẳn về phía bên trái, hiện rõ dáng vẻ cố gắng.
Lúc này tôi chỉ nhìn thấy phía sau lưng của Ba, nước mắt tôi lập tức
tuôn trào. Tôi vội vàng lau khô dòng lệ, vì sợ Ba bắt gặp và cũng sợ
người khác nhìn thấy. Lúc tôi nhìn ra ngoài lần nữa thì Ba đã ôm bọc
quýt hồng tươi quay trở lại. Khi qua con đường sắt, Ba trước đặt bọc
quýt xuống đất, tự mình cẩn thận trèo xuống, xong lại ôm bọc quýt lên
đi tiếp. Khi đến bên này ga, tôi vội chạy đến đỡ Ba, chúng tôi cùng đi
tới xe. Ba cầm bọc quýt nhanh nhẹn đặt xuống chiếc áo khoác da của tôi.
Xong đâu đấy, Ba phủi phủi bùn dính trên áo, ra vẻ vô cùng thư thái.
Đợi một lát, Ba bảo tôi: “Ba đi đây, đến nơi nhớ viết thư cho Ba biết!”
Tôi nhìn theo dáng Ba đi ra. Ba đi được vài bước, quay đầu lại nhìn
tôi bảo: “Vào đi con, bên trong không có người.” Đợi cho dáng Ba khuất
hẳn vào dòng người đi lại trên đường, không còn nhìn thấy nữa, tôi mới
quay vào ghế ngồi xuống và nước mắt lại tuôn ra.
Mấy năm gần đây, tôi và Ba mỗi người
một ngả, cảnh nhà ngày một sa sút. Thời trẻ, Ba ra ngoài kiếm sống, một
mình tự lập, làm được rất nhiều việc lớn, ai ngờ đến già lại gặp phải
cảnh suy sụp như vầy! Chính vì vậy mà khiến Ba nhìn đâu cũng cảm thấy
thương tâm, không thể tự chủ được mình. Uẩn khuất trong lòng, tự sẽ
phát lộ ra ngoài, nên dầu là việc nhỏ nhặt trong nhà cũng dễ dàng làm
cho Ba nổi giận. Dần dần Ba đối với tôi cũng không còn giống như ngày
xưa nữa. Nhưng gần hai năm không gặp, Ba rốt cuộc đã quên bẵng những
điều không tốt của tôi, luôn tưởng nhớ đến tôi, tưởng nhớ đến đứa con
trai của Ba. Sau khi trở lại Bắc Kinh, Ba viết cho tôi một bức thư,
trong thư Ba nói: “Ba vẫn khỏe, chỉ có hai vai đau nhức vô cùng, cầm
đũa cầm bút đều không được tiện lắm, có lẽ ngày về với ông bà đã không
còn xa nữa.” Đọc đến đây, trong giọt nước mắt long lanh, tôi như nhìn
thấy được bóng dáng to mập, mặc chiếc áo bông màu xanh đậm, bên ngoài
khoác chiếc áo khoác nỉ màu đen của Ba. Ây! Tôi không biết đến lúc nào
mới có thể gặp lại Ba nữa đây!