Vào độ trăng tròn tháng Bảy âm lịch,
người dân và Phật tử tại Việt Nam lại lên chùa dự lễ Vu Lan báo hiếu,
nhớ đến công ơn của cha mẹ, ông bà, tổ tiên đã khuất... Về tại tư gia,
các gia đình cũng thắp hương tưởng nhớ đến người thân và mâm lễ cúng cho
những vong hồn chưa được siêu thoát.
 |
| Lễ Vu lan, các gia đình ngoài việc chùa làm lễ Vu Lan |
Trong dịp lễ Vu Lan, người dân nói
chung và bà con Phật tử ngoài việc lên chùa cài hoa hồng, tụng kinh cầu
siêu, cúng dường trai tăng… còn thiết mâm lễ cúng cho những vong hồn
chưa được siêu thoát (còn gọi là lễ xá tội vong nhân).
Khóa lễ xá tội vong nhân nhằm giúp
những người đã mất được tha thứ mọi lỗi lầm. Đây cũng là dịp để cho
những vong hồn có tội ăn năn, sám hối. Ngày này dân gian còn gọi một
cách nôm na là ngày cúng cô hồn.
Lễ cúng cô hồn khác với lễ Vu Lan dù
được thực hiện trong cùng ngày rằm tháng bảy. Một đằng là để cầu siêu
cho cha mẹ nhiều đời được siêu thoát, một đằng là để bố thí thức ăn cho
những vong hồn chưa được siêu thoát, những vong hồn không nơi nương tựa,
không người cúng kiếng.
Để người dân thực hiện việc cúng lễ
rằm tháng bảy thế nào đúng đắn nhất, cố Đại lão Hòa thượng Thích Thanh
Tứ đã từng dạy rằng: “Ngày Rằm tháng 7 không phải ở chỗ mâm cao cỗ đầy,
mà ở thái độ và lương tâm của mỗi người.
Trong ngày này, các gia đình nên lên
chùa làm lễ Vu Lan, cầu siêu tỏ lòng báo hiếu đến cha mẹ, ông bà, tổ
tiên… vào ban ngày, sau đó về nhà làm một mâm cơm chay thắp hương lên
bàn thờ Phật và bàn thờ người thân.
Riêng việc thiết lập mâm lễ cúng cho
những cô hồn chưa siêu thoát thì nên thực hiện vào buổi chiều tối. Mâm
lễ cúng cô hồn nên đặt ngoài sân, không đặt ngoài bậu cửa. Nếu không
muốn cúng cô hồn tại nhà có thể cúng tại chùa.”
 |
| Trong dịp này, bà con Phật tử còn thiết mâm lễ cúng cho những vong hồn chưa được siêu thoát |
Việc cúng Vu Lan báo hiếu tại tư gia
nên thực hiện theo các khóa lễ sau: cúng Phật, cúng thần linh, cúng gia
tiên, cúng thí thực cô hồn và phóng sinh.
Cúng Phật
Vào ngày rằm tháng Bảy, sắp một mâm
cơm chay hoặc đơn giản hơn là mâm ngũ quả để cúng Phật tại nhà. Khi
cúng, tốt nhất là đọc một khoá kinh - Kinh Vu Lan - để hiểu rõ về ngày
Báo hiếu, hồi hướng công đức cho những người thân trong quá khứ được
siêu sinh.
Cúng thần linh, gia tiên
Một số người Việt Nam tin rằng mỗi
năm, cứ đến tháng 6-7 âm lịch là vào vụ thu hoạch mùa màng. Để công việc
được may mắn, không gặp trắc trở, người dân thường cầu xin thần linh,
thổ địa... bắt giam những yêu ma, oan hồn lại cho khỏi quấy nhiễu.
Đến đúng ngày 15/7, mọi việc phải được
hoàn tất, đó cũng là lúc "ông thần tha ma, chủ nhà tha thợ cấy", "mở
cửa ngục xá tội vong nhân". Vào ngày này, người ta thường làm một lễ
cúng tạ ơn các thần linh, và một mâm tưởng nhớ ông bà tổ tiên để cầu
nguyện cho các vong hồn siêu thoát và cầu bình an cho gia đình. Vì vậy
nên đa phần các gia đình thường cúng cơm mặn, nhưng theo giáo lý nhà
Phật việc cúng chay tốt hơn.
|
Văn khấn cúng thần linh tại gia rằm tháng 7
|
|
Nam mô A Di Đà Phật
Kính
lạy: Ngài Kim niên Đương cai Thái tuế Chí đức Tôn thần, ngài Bản cảnh
Thành hoàng chư vị đại vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản
gia Táo quân và chư vị thần linh cai quản xứ này.
Hôm nay là ngày rằm tháng 7 năm .... (Nhâm Thìn)
Tín
chủ chúng con tên là: … ngụ tại nhà số …., đường …., phường (xã) ….,
quận (huyện) …, tỉnh (thành phố) …. thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật
và các thứ cúng dâng, bày lên trước án.
Chúng
con thành tâm kính mời: Ngài Kim niên Đương cai Thái tuế Chí đức Tôn
thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị đại vương, ngài Bản xứ Thần linh
Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân và tất cả các vị thần linh cai quản trong
khu vực này. Cúi xin các ngài giáng lâm án tọa, soi xét chứng giám.
Nay
gặp tiết Vu Lan, ngày vong nhân được xá tội, chúng con đội ơn Tam bảo,
Phật trời phù hộ, thần linh các đấng chở che, công đức lớn lao nay không
biết lấy gì đền đáp.
Do
vậy, chúng con kính dâng lễ bạc, bày tỏ lòng thành, nguyện xin nạp thọ,
phù hộ độ trì cho chúng con và cả gia đình chúng con, người người khỏe
mạnh, già trẻ bình an hương về chính đạo, lộc tài vương tiến, gia đạo
hưng long.
Giải tấm lòng thành cúi xin chứng giám.
|
|
Văn khấn Tổ tiên ngày rằm tháng 7
|
|
Nam mô A Di Đà Phật
Kính lạy Tổ tiên nội ngoại họ … và chư vị hương linh.
Hôm nay là rằm tháng bảy năm .... (Nhâm Thìn - 2012)
Gặp
tiết Vu Lan vào dịp Trung nguyên, nhớ đến Tổ tiên, ông bà, cha mẹ đã
sinh thành ra chúng con, gây dựng cơ nghiệp, xây đắp nền nhân, khiến nay
chúng con được hưởng âm đức. Vi vậy cho nên nghĩ, đức cù lao không báo,
cảm công trời biển khó đền. Chúng con sửa sang lễ vật, hương hoa kim
ngân và các thứ lễ bày dâng trước án linh tọa.
Chúng
con thành tâm kính mời: Các cụ Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, Bá
thúc đệ huynh, cô dì tỷ muội và tất cả hương hồn trong nội tộc, ngoại
tộc của họ … (Nguyễn, Lê, Trần …)
Cúi
xin thương xót con cháu, linh thiêng giáng lâm linh sàng chứng giám
lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho con cháu khỏe mạnh, bình an,
lộc tài vượng tiến, gia đạo hưng long, hướng về chính đạo.
Tín
chủ lại mời: các vị vong linh y thảo phụ mộc, phảng phất ở đất này,
nhân lễ Vu Lan giáng lâm linh tọa, chiêm ngưỡng tôn thần, hâm hưởng lễ
vật, độ cho tín chủ muôn sự bình an, sở cầu như ý.
Giải tấm lòng thành cúi xin chứng giám.
|
 |
| Rằm tháng Bảy âm lịch là dịp để những người con nhớ đến công ơn của cha mẹ, ông bà, tổ tiên đã khuất... |
Cúng thí thực cô hồn (hay còn gọi cúng chúng sinh - theo Phật giáo miền Bắc) tại nhà:
Ngoài việc cúng Phật, cúng thần linh
và cầu siêu cho gia tiên, người Việt còn có lễ cúng bố thí cho các cô
hồn khi tại thế thất cơ lỡ vận, không nơi nương tựa và chịu nhiều oan
trái trong xã hội...
Thời gian: Có thể cúng từ ngày mùng 1 đến 15 tháng 7 (âm lịch).
Sắm lễ:
- Tiền vàng từ 15 lễ trở lên, quần áo chúng sinh từ 20 đến 50 bộ.
- Tiền chúng sinh (tiền trinh), hoa, quả 5 loại 5 mầu (ngũ sắc).
- Bỏng ngô, khoai lang luộc, ngô luộc, sắn luộc.
- Kẹo bánh. Tiền mặt (tiền thật, các loại mệnh giá).
- Nếu cúng thêm cháo thì thêm mâm gạo muối (5 bát, 5 đôi đũa hoặc thìa)
Chú ý: Không cúng xôi, gà. Khi rải
tiền vàng ra mâm, để 4 hướng Đông, Tây, Nam, Bắc, mỗi hướng từ 3-5-7 cây
hương. Bày lễ và cúng ngoài trời.
Có thể đọc bài văn khấn dưới đây hoặc tụng Nghi thức cúng thí thực cô hồn (cúng chúng sinh) trong Kinh Nhật tụng.
|
Văn khấn cúng cô hồn rằm tháng 7
|
|
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Con lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con lạy Đức Phật Di Đà.
Con lạy Bồ Tát Quan Âm.
Con lạy Táo Phủ Thần quân Phúc đức chính thần.
Tiết tháng 7 sắp thu phân
Ngày rằm xá tội vong nhân hải hà
Âm cung mở cửa ngục ra
Vong linh không cửa không nhà
Đại Thánh Khảo giáo A Nan Đà Tôn giả
Tiếp chúng sinh không mả, không mồ bốn phương
Gốc cây xó chợ đầu đường
Không nơi nương tựa đêm ngày lang thang
Quanh năm đói rét cơ hàn
Không manh áo mỏng, che làn heo may
Cô hồn nam bắc đông tây
Trẻ già trai gái về đây họp đoàn
Dù rằng: chết uổng, chết oan
Chết vì nghiện hút chết tham làm giàu
Chết tai nạn, chết ốm đâu
Chết đâm chết chém chết đánh nhau tiền tình
Chết bom đạn, chết đao binh
Chết vì chó dại, chết đuối, chết vì sinh sản giống nòi
Chết vì sét đánh giữa trời
Nay nghe tín chủ thỉnh mời
Lai lâm nhận hưởng mọi lời trước sau
Cơm canh cháo nẻ trầu cau
Tiền vàng quần áo đủ màu đỏ xanh
Gạo muối quả thực hoa đăng
Mang theo một chút để dành ngày mai
Phù hộ tín chủ lộc tài
An khang thịnh vượng hoà hài gia trung
Nhớ ngày xá tội vong nhân
Lại về tín chủ thành tâm thỉnh mời
Bây giờ nhận hưởng xong rồi
Dắt nhau già trẻ về nơi âm phần
Tín chủ thiêu hoá kim ngân
Cùng với quần áo đã được phân chia
Kính cáo Tôn thần
Chứng minh công đức
Cho tín chủ con
Tên là:....................................
Vợ/Chồng:...............................
Con trai:.................................
Con gái:..................................
Ngụ tại:...................................
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
|
Cúng phóng sinh
Có thể phóng sinh chim, cá, tôm, cua
v.v, tuyệt đối không phóng sinh rùa tai đỏ vì hủy hoại môi trường. Việc
phóng sinh này tùy theo tín tâm và điều kiện của mỗi gia đình Phật tử,
không bắt buộc.
|
Văn khấn cúng phóng sinh
|
|
Chúng sanh nay có bấy nhiêu
lắng tai nghe lấy những lời dạy răn
các ngươi trước lòng trần tục lắm
nên đời nay chìm đắm sông mê
tối tăm chẳng biết làm lành
gây bao tội ác, lạc vào trầm luân
do vì đời trước ác tâm
nên nay chịu quả khổ đau vô cùng
mang, lông, mai, vẩy, đội sừng
da trơn, nhám, láng, các loài súc sanh
do vì ghen ghét, tham sân
do vì lợi dưỡng hại người làm vui
do vì gây oán chuốc thù
do vì hại vật, hại sanh thoả lòng
do vì chia cách, giam cầm
do vì đâm thọc chịu bao khổ hình
cầu xin Phật lực từ bi
lại nhờ Phật tử mở lòng xót thương
nay nhờ Tăng chúng hộ trì
kết duyên Tam bảo thoát vòng khổ đau
hoặc sanh lên các cõi trời
hoặc liền thức tỉnh về nơi cõi lành
hoặc sanh lên được làm người
biết phân thiện ác, tránh điều lầm mê…
Chúng sanh quy y Phật
Chúng sanh Quy y Pháp
Chúng sanh Quy y Tăng…
Úm, ngâm ngâm ngâm (3 lần).
|
Bài viết sử dụng một số thông tin từ các trang tin của Phật giáo
Minh Thiện
http://kienthuc.net.vn/channel/5640/201208/Ram-thang-bay-Cung-the-nao-moi-dung-1847330/